محکزنی یکی از قدیمیترین شیوهها برای تشخیص اصل یا بدل بودن طلا و عیار آن است. البته این روش صرفاً برای طلاهای کم وزن است.
جنس سنگ محک سیلیس و کوارتز است و رنگ آن سیاه میباشد.
در گذشته برای سنجش عیار طلاهای بزرگ، بخش کوچکی از آنها برش داده میشد و روی سنگ کشیده میشد تا عیار آن مشخص گردد. امروزه اما از سنگ محک صرفاً برای تشخصی اصل یا بدلی بودن طلا استفاده میشود.البته بهتر است مطلع باشید کهدر ساویس زیوتو از روش کوپلاسیون برای تشخیص عیار استفاده میشود که کاملا متفاوت است.
نحوة تشخیص عیار طلا با سنگ محک بدین صورت است:
1- ابتدا به تعداد 20 بار تکه طلای مورنظر را روی سنگ محک میکشیم و سپس تیزاب سلطانی را با قطه چکان روی آن میریزیم.
2- اگر واکنش خاصی بروز داده نشد، یعنی عیار طلا با عیار تیزاب سلطانی برابر است. بدین معنی که اگر عیار تیزاب را برای سنجش طلای 18 عیار تنظیم کرده باشیم و پس از ریختن روی رد طلا واکنشی نبینیم، یعنی عیار طلای موردنظر نیز 18 است.
3- اگر پس از ریختن تیزآب، رد طلا کمرنگ شد، یعنی عیار آن طلا کمتر از عیار تیزاب است و میبایست تیزابی با عیار پایینتر درست کرد.
چگونه سنگ محک را تمیز کنیم؟
با ریختن مقداری تیزاب و نمک بر روی سطح سنگ محک، سنگ تمیز میشود.
در نهایت میتوان گفت سنگ محک به تنهایی برای سنجش عیار طلا کافی نیست و حتماً میبایست همراه با روش های تشخیصی استاندارد طلا باشد. البته این کار را افرادی باید انجام دهند که مهارت کافی دارند.
در آخر آیا میدانید که آزمایشگاه طلای ساویس-زیوتو یکی از پیشرفته ترین لابراتوری های تخصصی طلا و نقره ایران است؟